Hiểu luật bản quyền và DMCA trong vai trò Streamer của Twitch

Bản quyền là gì và ai sở hữu bản quyền?
Bản quyền là một hình thức tài sản trí tuệ trao cho chủ sở hữu của tác phẩm gốc do chính mình sáng tác những quyền độc quyền để ngăn cản những người khác thực hiện một số hoạt động đối với tác phẩm đó (ví dụ: truyền trực tiếp tác phẩm trên Twitch hoặc tạo video theo yêu cầu hay clip có chứa tác phẩm). Các tác phẩm có bản quyền bao gồm những nội dung như âm nhạc, tranh ảnh, tiểu thuyết, chương trình truyền hình và phim điện ảnh, video game, mã máy tính và nhiều loại tác phẩm sáng tạo khác.

Ban đầu, bản quyền thuộc sở hữu của “(các) tác giả” của một tác phẩm: ví dụ: các nhạc sĩ sáng tác và biểu diễn một bài hát, họa sĩ vẽ một bức tranh tường hoặc thậm chí là streamer (giống như bạn) đang thực hiện một chương trình phát sóng trực tiếp vui vẻ. Nhưng các tác giả thường “nhượng” các quyền của họ cho các bên khác (một cá nhân hoặc một công ty như hãng thu âm hoặc hãng phim), và các bên này sau đó trở thành chủ sở hữu và người kiểm soát bản quyền.

Xâm phạm bản quyền:
Về cơ bản, “xâm phạm” có nghĩa là “vi phạm.” Theo luật pháp Hoa Kỳ (luật pháp của các quốc gia khác có thể khác biệt đôi chút nhưng vẫn chung một nguyên tắc cơ bản), xâm phạm bản quyền xảy ra khi một tác phẩm có bản quyền bị sao chép, phân phối, trình diễn, trưng bày công khai hoặc bị biến thành tác phẩm “phái sinh” (một tác phẩm dựa trên một hay nhiều tác phẩm đã tồn tại) mà không có sự cho phép của chủ sở hữu bản quyền, trừ khi có lý do hợp pháp (như sử dụng hợp lý, được mô tả ở dưới). Để tránh xâm phạm bản quyền, bạn không nên sử dụng tác phẩm có bản quyền của người khác khi không có sự cho phép của họ, dù là trong các chương trình phát sóng trực tiếp trên Twitch, VOD, clip, biểu cảm hay trang kênh của bạn.

Thông báo DMCA:
Nếu chủ sở hữu bản quyền cho rằng tác phẩm có bản quyền của họ đang bị một cá nhân sao chép, trình diễn, trưng bày, v.v. trên một dịch vụ trực tuyến (như Twitch) khi không có sự cho phép của họ, thì họ (hoặc một trong những đại diện được ủy quyền của họ) có thể gửi thông báo về hành vi xâm phạm tự nhận cho dịch vụ trực tuyến đó, đôi khi được gọi là “thông báo DMCA” hoặc “yêu cầu gỡ nội dung.” Khi đó, dịch vụ trực tuyến phải có trách nhiệm về mặt pháp và phải gỡ bỏ hoặc vô hiệu quyền truy cập vào nội dung bị cáo buộc xâm phạm bản quyền và ghi chép lại sự cố này theo chính sách tái phạm của dịch vụ.

Nếu Twitch nhận được một thông báo DMCA hoàn chỉnh và hợp lệ khẳng định rằng nội dung được truyền trực tiếp hoặc tải lên của bạn đã xâm phạm bản quyền của người giữ bản quyền, Twitch sẽ gửi thông báo đó cho bạn qua email và đưa ra các lựa chọn dành cho bạn. Bạn cũng sẽ tìm thấy thông tin này trong Bảng điều khiển của người sáng tạo. Twitch cũng sẽ đánh gậy bản quyền với tài khoản của bạn.

Thông báo phản đối và Yêu cầu rút lại::
Nếu bạn cho rằng người giữ bản quyền hoặc đại diện của họ đã gửi thông báo DMCA cho Twitch do nhầm lẫn hoặc thông báo DMCA sai đối tượng thì bạn có thể:

Yêu cầu bên gửi thông báo rút lại thông báo đó (Twitch sẽ cung cấp cho bạn email của bên gửi thông báo)
Gửi thông báo phản đối cho Twitch. Hành động gửi thông báo phản đối sẽ tạo cơ hội cho bên gửi yêu cầu DMCA khởi kiện, vậy nên bạn cần đảm bảo thông báo DMCA đã bị gửi do sai sót hoặc cho sai đối tượng trước khi chọn gửi thông báo phản đối.

Nếu bên gửi thông báo DMCA rút lại thông báo hoặc nếu bạn gửi thông báo phản đối tuân thủ, Twitch sẽ xóa gậy bản quyền khỏi thông báo DMCA và nếu có thể, sẽ khôi phục lại nội dung bị cáo buộc xâm phạm.

Chính sách tái phạm:
Twitch, giống như các dịch vụ trực tuyến khác, cho phép người dùng chia sẻ nội dung do người dùng tạo ra khác, hoạt động theo luật bản quyền toàn cầu. Đạo luật này quy định dịch vụ phải kết thúc tài khoản của những người “tái phạm.” Nếu Twitch nhận được thông báo DMCA xác định nội dung bạn đã chia sẻ thì kênh của bạn sẽ phải nhận một gậy bản quyền theo chính sách tái phạm của chúng tôi. Mặc dù gậy bản quyền có thể hết hạn sau một khoảng thời gian nhất định, nhưng chính sách tái phạm của chúng tôi quy định tài khoản sẽ bị hủy nếu đã nhận 3 gậy bản quyền. Vì vậy, bạn nên xem xét cẩn thận mọi thông báo DMCA mà mình nhận được để có thể chắc chắn mình có mắc lỗi hay không và thực hiện các biện pháp để không lặp lại sai lầm đó.

Sử dụng hợp lý (Hoa Kỳ) và xử sự hợp lý (Vương quốc Anh):
Sử dụng hợp lý và xử sự hợp lý là các nguyên tắc pháp lý đôi khi cho phép sử dụng các tác phẩm có bản quyền trong giới hạn mà không cần sự cho phép của chủ sở hữu bản quyền. Các ví dụ phổ biến theo luật pháp Hoa Kỳ bao gồm việc sử dụng tác phẩm có bản quyền trong lời phê bình, lời dẫn giải, báo cáo tin tức, giáo dục hoặc hài châm biếm. Nhiều quốc gia và khu vực không công nhận những nguyên tắc này và mức độ bảo vệ mà những quốc gia đó cung cấp có thể bị thu hẹp. Hãy nhớ rằng sử dụng hợp lý và xử sự hợp lý là những hình thức biện hộ cần được đề xuất trước tòa và không giúp bạn thoát khỏi việc bị kiện vì hành vi xâm phạm bản quyền. Trên các dịch vụ như Twitch, các nguyên tắc này có thể vẫn khiến nội dung của bạn phải tuân thủ theo thông báo gỡ nội dung của DMCA ban đầu.

Tóm tắt:
Tìm hiểu những điểm chính về luật bản quyền sẽ giúp bạn tạo và chia sẻ những nội dung tôn trọng quyền sáng tạo trên Twitch. Xin lưu ý rằng bài viết này không thuộc chuyên mục tư vấn pháp lý và nếu bạn không chắc mình phải làm gì trong một tình huống cụ thể liên quan đến tác phẩm có bản quyền của bạn hoặc của người khác, hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia pháp luật có chuyên môn về luật bản quyền và luật truyền thông số.